شرح خبر: ایران می‌گوید طرف‌های برجام مشخص و غیرقابل تغییر هستند و معاهده‌ای که امضا شده دیگر قابل مذاکره نیست. این واکنش از سوی وزارت خارجه ایران در پاسخ به اظهارات رئیس جمهور فرانسه، امانوئل مکرون بیان شد، که خواهان افزوده شدن عربستان به مذاکرات جدید بر سر توافق هسته‌ای شده و غیبت ریاض از گفت‌و‌گوهای سال ۱۳۹۴ را یک اشتباه خوانده است.

پوشش خبری: موضع‌گیری سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران در تاریخ ۱۱ بهمن و یک روز پس از اظهارنظر مکرون صورت گرفت. براساس گزارش خبرگزاری میانه‌رو ایسنا، خطیب‌زاده در این‌باره گفت: "اگر تمایلی به احیا و حفظ برجام وجود دارد راه حل آن ساده است، آمریکا به برجام بازگردد و تمامی تحریم‌ها را رفع نماید."

روزنامه تندروی کیهان نیز در شماره ۱۲ بهمن خود این خبر را بدون تحلیل خاص خود پوشش داد. روزنامه‌های اصلاح‌طلب اما توجه بیشتری به واکنش رسمی ایران داشتند. ابتکار آن بخش از سخنان خطیب‌زاده که "تسلیحات فرانسوی در کنار دیگر سلاح‌های غربی...عامل اصلی بی‌ثباتی در منطقه خلیج فارس" هستند را برجسته ساخت.

در عین حال، روزنامه اصلاح‌طلب آفتاب یزد نیز رئیس جمهور فرانسه را مورد انتقاد شدید قرار داد. در این زمینه، آفتاب یزد با دیپلمات پیشین ایرانی، وحید کریمی مصاحبه‌ای کرده که در آن او فرانسه را "سخنگوی تندروهای طرفدار ترامپ در سپهر سیاسی آمریکا" می‌داند و موضع مکرون را رفتاری با هدفی انتخاباتی در رأی‌گیری برای ریاست جمهوری جدید در کشورش عنوان می‌کند. کریمی همچنین می‌گوید: "کشوری که یک سال و نیم گذشت اما نتوانست غائله‌ی جلیقه زردها را سر و سامان دهد، چگونه می‌خواهد برای بزرگترین و مهم‌ترین تفاهم‌نامه‌ی بین‌المللی تعیین تکلیف کند؟"

زمینه/تحلیل: مکرون موضع خود را در پاسخ به سوالی از طرف خبرنگار شبکه وابسته به دولت سعودی، العربیه، در تاریخ ۱۰ بهمن بیان نمود و هشدار داد که زمان کمی برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای باقی مانده است. این اظهارنظر انعکاس نگرانی رقبای منطقه‌ای جمهوری اسلامی، یعنی عربستان و امارت متحده عربی در خصوص برجام می‌باشد. اما تهران همواره تأکید کرده که برنامه هسته‌ای‌اش ماهیتی صلح‌آمیز داشته و ‌‌هرگز به دنبال تولید سلاح اتمی نخواهد بود.

ریاض و ابوظبی هر دو تلاش کرده‌ا‌ند تا طرف‌های غربی برجام را متقاعد سازند که هرگونه مذاکره جدید بر سر این توافق باید به دو موضوع چالشی دیگر هم بپردازد: برنامه موشکی و سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی. تهران اما همچنان می‌گوید که هرگونه مذاکره بر سر این دو موضوع تا زمان بازگشت آمریکا به برجام امکان‌پذیر نخواهد بود.

چشم‌انداز: اظهارنظر مکرون در مورد برجام با وضعیت حساس این توافق بین‌المللی همزمان شده است. با شروع به کار رئیس‌جمهور دموکرات آمریکا، جو بایدن، دولت حسن روحانی هم در تهران چشم به احیای برجام دوخته است، قراردادی که رهبر پیشین آمریکا، دونالد ترامپ در سال ۱۳۹۷ از آن خارج شد.

دولت بایدن و دولت روحانی، هر دو آمادگی خود برای نجات برجام را اعلام کرده‌اند. اما هر دو نیز گفته‌اند که طرف مقابل باید قدم اول را بردارد. ایران می‌گوید آمریکا باید تحریم‌ها را بردارد، درحالیکه واشنگتن هم اصرار دارد که این تهران است که باید ابتدا اقدامات ضدبرجامی خود را کنار بگذارد، اقداماتی که طرف‌های غربی برجام آن را نقض توافق می‌دانند.

اواخر هفته گذشته، بایدن رابرت مالی را به‌عنوان نماینده ویژه در امور ایران انتخاب کرد. با وجود بن‌بستی که ایران و آمریکا در خصوص برجام با آن روبه‌رو هستند، به نظر می‌‌آید انتصاب کسی که خود در مذاکرات برجام حضور داشت، این امید را در تهران ایجاد کرده که دولت جدید آمریکا تا حدی اراده لازم برای بازگشت به برجام را دارد.