شرح خبر: کویت عراق را تحت فشار گذاشته است که تا از توافق سال ۱۳۹۱/ ۲۰۱۲ در مورد تعیین مرز در یک آبراه کوچک اما بسیار مهم، محافظت کند. تنشها زمانی تشدید شد که دادگاه عالی عراق در اوایل ماه جاری میلادی این توافق را که کشتیرانی در گذرگاه خور عبدالله را کنترل میکند، به چالش کشید.
به غیر از فشار کویت، سایر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و ایالات متحده نیز خواستار تعیین مرزهای دریایی عراق و کویت شدهاند. از سوی دیگر، برخی ناظران زمان این مناقشه را به اختلاف موازی ایران با کویت و عربستان سعودی بر سر یک میدان گازی فراساحلی مرتبط دانستهاند.
پوشش خبری: دادگاه عالی فدرال عراق در تاریخ ۱۳ شهریور/ ۴ سپتامبر، حکم کرد که تصویب موافقتنامهی ۱۳۹۱/ ۲۰۱۲ خور عبدالله از سوی پارلمان عراق در سال ۱۳۹۲/ ۲۰۱۳ "خلاف قانون اساسی" است.
این حکم مورد استقبال برخی از متحدان سیاسی محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، قرار گرفته است.
این حکم باعث تشدید اختلافات بین این دو همسایه شده است. شیخ احمد نواف الاحمد الصباح، نخستوزیر کویت، روز ۳۰ شهریور/ ۲۱ سپتامبر گفت که عراق باید "اقداماتی ملموس، قاطع و فوری" انجام دهد تا "به اشتباهات تاریخیاش علیه کویت" در حکم دادگاه رسیدگی کند.
خبرگزاری رسمی عراق گزارش داد که سودانی به صباح گفته است که عراق به "توافقات مشترک" متعهد است و به خاک کویت احترام میگذارد.
در بحبوحهی تشدید تنشها با عراق، کویت بلافاصله تلاش کرد حمایت شورای همکاری خلیج فارس و متحدان غربی خود را جلب کند. شیخ سالم عبدالله الجابر الصباح، وزیر خارجهی کویت، روز ۲۹ شهریور/ ۲۰ سپتامبر با همتایان عرب خود از حاشیهی خلیج فارس، و آمریکا در نیویورک دیدار کرد.
زمینه/تحلیل: آبراه خور عبدالله در شمال خلیج فارس قرار دارد و جزایر بوبیان و وربهی کویت و شبهجزیره الفاو عراق را از هم جدا میکند.
در سال ۱۳۹۱/ ۲۰۱۲، عراق و کویت توافقنامهای را برای تنظیم کشتیرانی در خور عبدالله و تحدید مرزهای دریایی تا نقطهی ۱۶۲ در آبراه امضا کردند. سال بعد، این موافقتنامه به تصویب قانونگذاران ملی هر دو کشور رسید و به سازمان ملل متحد سپرده شد. با این حال، این قرارداد به طور مداوم محل مناقشه بوده است.
در خور توجه است که حکم دادگاه عالی فدرال عراق در ماه جاری میلادی در پاسخ به درخواست تجدیدنظری که یکی از قانونگذاران جنبش حقوق در اردیبهشتماه/ می ارائه کرده بود، صادر شد. در آن زمان، این نمایندهی مجلس اظهار داشت که از مجموع ۳۲۵ عضو آن زمان پارلمان عراق تنها ۱۲۲ نفر به تصویب توافقنامهی خور عبدالله رأی دادهاند.
میدان آرش/دره از زمان کشف آن در سال ۱۳۴۶/ ۱۹۶۷، محل اختلاف ایران و کویت بوده است.
در فروردین ۱۴۰۱/ مارس ۲۰۲۲، کویت و عربستان توافقنامهای برای توسعهی بخش خود از این میدان که در منطقهی بیطرف بین دو کشور عربی خلیج فارس قرار دارد، امضا کردند.
روابط ایران و شورای همکاری خلیج فارس طی سال گذشته بهبود چشمگیری داشته است. در مرداد ۱۴۰۱/ اوت ۲۰۲۲، کویت پس از شش سال سفیر خود را به تهران فرستاد. علاوه بر این، در اسفند ۱۴۰۱/ مارس ۲۰۲۳، ریاض و تهران با میانجیگری چین برای عادیسازی روابط به توافق رسیدند.
چشمانداز: در حالی که برخی ناظران استدلال میکنند حکم دادگاه عراق برای کویت الزامآور نیست، اما دولت و قانونگذاران عراق را از استناد به هرگونه تصمیمی -از جمله تعیین مرزهای دریایی با کویت- بر اساس توافقنامهی خور عبدالله منع میکند.
تصویر بزرگتر این است که روابط عراق و کویت به طور پیوسته در دهههای گذشته بهبود یافته است، به ویژه با پرداخت غرامت جنگی از سوی بغداد. سال گذشته، عراق آخرین قسط غرامت ۵۲.۴ میلیارد دلاری را که به دلیل تهاجم سال ۱۳۶۹/ ۱۹۹۰ به کویت اعطا شده بود، پرداخت کرد.